“Προστατέψτε τους πλέον ευάλωτους, για την προστασία όλων μας” Ανοικτή επιστολή 256 Οργανώσεων

Προς Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων, Κωνσταντίνο Αν. Τασούλα Πρωθυπουργό της Ελληνικής Κυβέρνησης, Κυριάκο Μητσοτάκη, Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, David Sassoli Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Charles Michel Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, Ύπατο Αρμοστή του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Filippo Grandi Επίτροπο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του ΟΗΕ, Michelle Bachelet Επίτροπο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης, Dunja Mijatović Γενικό Διευθυντή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Tedros Adhanom Αθήνα, 25 Μαρτίου 2020 – Σε συνέχεια της επιστολής που απευθύναμε στις 6 Μαρτίου 2020, υπογεγραμμένης από περισσότερες από 250 οργανώσεις πανευρωπαϊκά, επισημαίνουμε εκ νέου τον κίνδυνο από τις τρέχουσες ρυθμίσεις, σε ό,τι αφορά στην υποδοχή αιτούντων άσυλο και το σεβασμό του δικαιώματος στο άσυλο στην ελληνική επικράτεια. Αυτές οι ρυθμίσεις, όχι μόνο παραβιάζουν το εθνικό, ενωσιακό και διεθνές δίκαιο, αλλά αποτελούν και μείζονα κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, λόγω του υπερσυνωστισμού στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) και στα κέντρα κράτησης της Ελλάδας. Αιτούντες άσυλο, μεταξύ των οποίων πολλά παιδιά, που εισήλθαν στη χώρα με σκοπό να αναζητήσουν προστασία κρατούνται προς απέλαση λόγω της από 2 Μαρτίου 2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Π.Ν.Π.). Η Π.Ν.Π. έχει αναστείλει την καταγραφή των αιτημάτων ασύλου και επιτρέπει την άμεση απέλαση όσων εισέρχονται στην ελληνική επικράτεια προς τις χώρες καταγωγής ή την Τουρκία. Μεγάλος αριθμός προσφύγων και μεταναστών κρατείται σε φυλακές και σε επίσημα και ανεπίσημα κρατητήρια που συνεχίζουν να δημιουργούνται σε όλη τη χώρα, χωρίς να υπάρχει μέριμνα για τη διασφάλιση των στοιχειωδών όρων υγιεινής ή προστασίας, εν μέσω της υγειονομικής κρίσης. Στερούνται το δικαίωμα υποβολής αίτησης ασύλου και κρατούνται υπό την απειλή απέλασης. Αντιβαίνοντας όλες τις διεθνείς Συμβάσεις που προστατεύουν το δικαίωμα στο άσυλο έχουν επιβληθεί δρακόντειες ποινές σε βάρος τους από Ελληνικά δικαστήρια. Επισημαίνουμε ότι η αναστολή του δικαιώματος στο άσυλο και η παραβίαση της αρχής της μη επαναπροώθησης, αποτελούν πρωτοφανείς παραβιάσεις των διεθνών υποχρεώσεων στην μεταπολεμική Ευρώπη. Την ίδια στιγμή, μετά και την αναστολή της λειτουργίας της Ελληνικής Υπηρεσίας Ασύλου, στο πλαίσιο της ‘κοινωνικής αποστασιοποίησης’ για την καταπολέμηση της εξάπλωσης του κορονοϊού, oι εκκρεμείς υποθέσεις ασύλου, όπως και η αβεβαιότητα όσων αιτούντων άσυλο εισήλθαν στην Ελλάδα πριν την 1^η Μαρτίου, αυξάνονται καθημερινά, καθώς δεν έχουν ληφθεί μεταβατικά μέτρα. Μάλιστα, η πανδημία του κορωνοϊού απειλεί να πλήξει τις δομές και τους καταυλισμούς προσφύγων, ιδίως στα νησιά, όπου οι συνθήκες υπερσυνωστισμού και η έλλειψη επαρκών εγκαταστάσεων υγιεινής καθιστούν αδύνατη τη διασφάλιση της προστασίας και υγιεινής, τόσο των φιλοξενούμενων, όσο και των εργαζόμενων. Γεγονός που θέτει σε άμεσο κίνδυνο τη δημόσια υγεία, την υγεία των αιτούντων άσυλο και της κοινωνίας εν γένει. Ομοίως, η σημαντική αύξηση του αριθμού διοικητικά κρατούμενων αλλοδαπών τις εβδομάδες πριν, όσο και ιδίως μετά την έκδοση της Π.Ν.Π., πέρα από ζητήματα νομιμότητας, θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την υγεία των κρατούμενων και των εργαζόμενων.

Απευθυνόμαστε προς όλες τις αρμόδιες Ελληνικές αρχές, ζητώντας:

Να λάβουν άμεσα μέτρα προστασίας της υγείας όσων διαβιούν και εργάζονται στους καταυλισμούς, με στόχο τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας στο σύνολό της. Ως πρώτο βήμα, θα πρέπει να γίνει άμεση αποσυμφόρηση των νησιών, με προτεραιότητα τη μεταφορά των πλέον ευάλωτων αιτούντων άσυλο στην ενδοχώρα ή σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, κατά τρόπο που θα διαφυλάσσει τη δημόσια υγεία και την υγεία όλων των εμπλεκομένων.
Να καταργήσουν την Π.Ν.Π, η οποία λήγει στις 2 Απριλίου 2020. Να διασφαλίσουν πως οι πρόσφυγες που φτάνουν στην Ελλάδα από την 1^η Μαρτίου 2020 θα λάβουν προστασία και να μην προβούν στην υλοποίηση αποφάσεων επιστροφής, που ιδίως εν μέσω πανδημίας, θα θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή, την υγεία, την ελευθερία και τα βασικότερα από τα δικαιώματά τους. Η αποκατάσταση της απρόσκοπτης πρόσβασης στο άσυλο και ιδίως ο σεβασμός της αρχής της μη επαναπροώθησης, θα επαναφέρουν τη νομιμότητα.
Να εφαρμόσουν εναλλακτικά της κράτησης μέτρα για όλους όσοι κρατούνται διοικητικά στην Ελλάδα και οι αστυνομικές αρχές να απέχουν από τη διενέργεια νέων συλλήψεων στη βάση της έλλειψης νομιμοποιητικών εγγράφων παραμονής, για όσο διάστημα διαρκεί η πανδημία.
Να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε, ακόμη και στις τρέχουσες συνθήκες έκτακτης ανάγκης, όσοι επιθυμούν να υποβάλουν αίτηση ασύλου να μπορούν να το πράξουν ενώπιον της Ελληνικής Υπηρεσίας Ασύλου, με τρόπο που να διαφυλάσσει την υγεία των αιτούντων άσυλο και των εργαζομένων.

Απευθυνόμαστε εκ νέου στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα κράτη μέλη της, ζητώντας:

Να διαφυλάξουν το δικαίωμα στο άσυλο, ένα από τα βασικότερα δικαιώματα που συνέχουν τη μεταπολεμική Ευρώπη, ασκώντας τις αρμοδιότητές τους για τη συμμόρφωση της Ελλάδας και όλων των κρατών-μελών με τις διεθνείς τους υποχρεώσεις.
Να εγκαθιδρύσουν μηχανισμούς έγκαιρης και δίκαιης μετεγκατάστασης, που κατ’ ελάχιστον θα επιτρέψουν την απομάκρυνση των πλέον ευάλωτων ατόμων, όπως τα παιδιά και τα άτομα με αναπηρίες, από τα ελληνικά νησιά, διασφαλίζοντας τη μεταφορά τους σε κατάλληλες συνθήκες στέγασης, με πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας. Καθώς διανύουμε μια έκτακτη περίοδο για τη δημόσια υγεία, η μετεγκατάσταση θα πρέπει να διευκολυνθεί, με τη διατήρηση μόνο των απαραίτητων, για την πρόληψη μετάδοσης του κορωνοϊού, ελέγχων.
Να ενισχύσουν την Ελληνική Κυβέρνηση στην προσπάθεια της διαφύλαξης της δημόσιας υγείας, η οποία δεν μπορεί να επιτευχθεί παρά μόνο με την εκτεταμένη αποσυμφόρηση των ΚΥΤ, τη λήψη μέτρων προστασίας και για τον πληθυσμό προσφύγων και μεταναστών και την αποφυγή της γκετοποίησης ή/και γενικευμένης κράτησής του.

Απευθυνόμαστε στα όργανα του Συμβουλίου της Ευρώπης και του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, ζητώντας:

Να παράσχουν κάθε δυνατή συνδρομή στην Ελλάδα για την αποφυγή μιας κρίσης στη δημόσια υγεία, που θα μπορούσε να προκύψει, ιδίως, λόγω της υφιστάμενης κατάστασης στους καταυλισμούς προσφύγων.
Να εντείνουν τις διαδικασίες ελέγχου και επίβλεψης της συμμόρφωσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των κρατών μελών αυτής με τις Διεθνείς Συμβάσεις και τα Διεθνή Πρότυπα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Κλείνοντας, καλούμε όλες τις πλευρές να αποκαταστήσουν τη νομιμότητα και να μην παραμελήσουν τους πρόσφυγες και άλλες ευάλωτες ομάδες εν καιρώ κρίσης. Οι συνθήκες που επικρατούν στις καταυλισμούς, μαζί με τις συνέπειες της αναστολής του δικαιώματος στο άσυλο, δεν υπονομεύουν μόνο τους νόμους μας, αλλά και τη δημόσια υγεία στο σύνολό της. Οι παρούσες συστάσεις, στοχεύουν στην περαιτέρω έμφαση στην αρχική μας έκκληση για την αποκατάσταση της νομιμότητας και την προστασία του κοινού συστήματος ευρωπαϊκών αξιών μας.

Οι Υπογράφουσες Οργανώσεις

A DROP IN THE OCEAN (Norway/ Greece) ACTION FOR EDUCATION (GREECE) ACTIONAID DENMARK ACTIONAID HELLAS ACTIONAID INTERNATIONAL ACTIONAID ITALIA AEDH (EUROPEAN ASSOCIATION FOR THE DEFENSE OF HUMAN RIGHTS) (Belgium) AITIMA (Greece) ANASA CULTURAL CENTER (Greece) ANDALUCIA ACOGE (Spain) ANTIGONE – INFORMATION AND DOCUMENTATION CENTRE ON RACISM, ECOLOGY, PEACE AND NON VIOLENCE (Greece) AOI – INTERNATIONAL COOPERATION AND SOLIDARITY (Italy) ARSIS – ASSOCIATION FOR THE SOCIAL SUPPORT OF YOUTH ASKV / STEUNPUNT VLUCHTELINGEN (Netherlands) ASSOCIATION POUR LA PROMOTION DES DROITS HUMAINS (APDH) (Switzerland) ASSOCIAZIONE RICREATIVA CULTURALE ITALIANA (ARCI) (Italy) ASTI (Λουξεμβούργο) ASYLOS (UK) ATTIKA HUMAN SUPPORT (Greece) AVOCATS SANS FRONTIÈRES FRANCE BABEL DAY CETNRE (Greece) BRIGHTON MIGRANT SOLIDARITY (UK) CARITAS HELLAS CENTER FOR LEGAL AID – VOICE IN BULGARIA CENTRE DIOTIMA (Greece) CHARLBURY REFUGEE ACTION GROUP (UK) CHEER INTERNATIONAL GROUP (CHEERING) (Greece) CHURCHES’ COMMISSION FOR MIGRANTS IN EUROPE (CCME) COLLECTIVE AID (France/ Serbia/ Bosnia and Herzegovina) DEFENCE FOR CHILDREN INTERNATIONAL GREECE DIRTY GIRLS (Greece) DUTCH COUNCIL FOR REFUGEES ECHO100PLUS (Greece) ELIX (Greece) END FGM EUROPEAN NETWORK EQUAL SOCIETY (Greece) EUROMED RIGHTS / EUROMED DROITS EUROPEAN COUNCIL ON REFUGEES AND EXILES (ECRE) FEANTSA (European Federation of National Organisations Working with the Homeless) FENIX HUMANITARIAN LEGAL AID (Greece) FONDAZIONE EMMANUEL-DON FRANCESCO TARANTINI PER LE MIGRAZIONI E IL SUD DEL MONDO (Italy) FONDAZIONE FINANZA ETICA (Italy) FOODKIND (Switzerland/ Greece) FORUM RÉFUGIÉS-COSI (France) FORWARD UK FREE MOVEMENT SKATEBOARDING (UK) FUNDACION CEPAIM (Spain) GENERATION 2.0 RED (Greece) CHURCHES’ COMMISSION FOR MIGRANTS IN EUROPE (CCME) GAMS (Belgium) GCAP GREECE GREATER MANCHESTER IMMIGRATION AID UNIT (GMIAU) (UK) GREEK COUNCIL FOR REFUGEES (GCR) GREEK FORUM OF MIGRANTS GREEK FORUM OF REFUGEES HELLENIC LEAGUE FOR HUMAN RIGHTS (HLHR) HELLENIC PLATFORM FOR DEVELOPMENT HELP REFUGEES / CHOOSE LOVE (UK) HIAS GREECE HUBB – HUMANS BEFORE BORDERS (Portugal) HUMANRIGHTS360 (Greece) HUMAN RIGHTS WATCH (HRW) I AM YOU HUMANITARIAN AID (Greece) ILIAKTIDA (Greece) INDIGO VOLUNTEERS (UK) ΙNITIATIVE FOR THE DETAINEES’ RIGHTS (Greece) INSTITUTE OF RACE RELATIONS (UK) INTACT (Belgium) INTEREUROPEAN HUMAN AID ASSOCIATION GERMANY E.V. (Greece) INTERNATIONAL CENTRE FOR ERITREAN REFUGEES AND ASYLUM SEEKERS (ICERAS) INTERNATIONAL RESCUE COMMMITTEE (IRC) INTERSOS HELLAS INTERSOS ORGANIZZAZIONE UMANITARIA ONLUS (Italy) ITALIAN COUNCIL FOR REFUGEES JESUIT REFUGEE SERVICE GREECE (JRS GREECE) JRS – PORTUGAL KHORA COMMUNITY CENTRE ATHENS (Greece) KITRINOS HEALTHCARE (Greece) LAW CENTRES NETWORK (UK) LEEDS NO BORDERS (UK) LEGAL CENTRE LESVOS (Greece) MEDECINS DU MONDE – GREECE (MDM – GREECE) MELISSA NETWORK (Greece) MIGRANT VOICE (UK) MOBILE INFO TEAM (Greece) MOSAICO-AZIONI PER I RIFUGIATI (Italy) MOVIMENTO DI COOPERAZIONE EDUCATIVA (MCE) (Italy) NETWORK FOR CHILDREN’S RIGHTS (Greece) NORWEGIAN CENTRE AGAINST RACISM NORWEGIAN ORGANISATION FOR ASYLUM SEEKERS (NOAS) ODYSSEA (Greece) OMANIAE VZW (Belgium) ONE HAPPY FAMILY (Greece) ORGANIZATION EARTH (Greece) OXFAM PAMPIRAIKI SUPPORT INITIATIVE FOR REFUGEES & MIGRANTS (Greece) PAR – PLATAFORMA DE APOIO AOS REFUGIADOS (Portugal) PLATFORM FOR INTERNATIONAL CO-OPERATION ON UNDOCUMENTED MIGRANTS (PICUM) PHYSICIANS FOR SOCIAL RESPONSIBILITY (Finland) PROJECT ARMONIA (Greece) QUAKER ASYLUM AND REFUGEE NETWORK (QARN) (UK) REFOCUS MEDIA LABS (Poland/ Greece) REFUGEE LEGAL SUPPORT (RLS) (Greece) REFUGEE RIGHTS EUROPE (RRE) REFUGEE SUPPORT AEGEAN (RSA) (Greece) REFUGEE SUPPORT EUROPE (UK/ Cyprus) REFUGEES WELCOME ITALIA REFUGEE WOMEN’S CENTRE (France) REFUGEE YOUTH SERVICE (UK/France) RESEARCH CENTRE ON ASYLUM AND MIGRATION (IGAM) (Turkey) SAFE PASSAGE INTERNATIONAL SAMOS VOLUNTEERS (Greece) SAVE A GIRL SAVE A GENERATION (Spain) SCI HELLAS SHOWERPOWER FOUNDATION (Greece) SMES EUROPA SOCIAL HACKERS ACADEMY – SOCIAL HACKER A.M.K.E. (Greece) SOS Racismo (Spain) STILL I RISE (Greece) STOP MARE MORTUM SUSSEX REFUGEE AND MIGRANT SELF SUPPORT GROUP (UK) SWEDISH NETWORK OF REFUGEE SUPPORT GROUPS (FARR) TERRE DES HOMMES HELLAS (TDH HELLAS) THALASSA OF SOLIDARITY SYMBIOSIS – SCHOOL OF POLITICAL STUDIES (Greece) THE HOME PROJECT (Greece) THE LAVA PROJECT (Greece) THE ROUTES OF THE OLIVE TREE (Greece) THOUSAND 4 1000 (UK) UNITED AGAINST INHUMANITY (UAI) VELOS YOUTH (Greece) VEREIN FAIR (Switzerland)