Προτεραιότητες

Μετανάστες, Πρόσφυγες, Αιτούντες Άσυλο

Καθημερινά, άνθρωποι σε όλο τον κόσμο δεν έχουν άλλη επιλογή από το να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Ο πόλεμος, η αδιάκριτη βία, οι διώξεις, καθώς και η ακραία φτώχεια, η πείνα και η κλιματική καταστροφή αναγκάζουν τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Ωστόσο, το ταξίδι προς την ασφάλεια είναι συχνά απειλητικό για τη ζωή από μόνο του. Κατά την άφιξή τους, οι μετανάστες και οι πρόσφυγες αντιμετωπίζονται όλο και περισσότερο ως απειλές που πρέπει να σταματήσουν. Μόλις εγκατασταθούν και αρχίσουν να χτίζουν μια νέα ζωή, πολλοί αντιμετωπίζουν καθημερινό ρατσισμό, ξενοφοβία, εκμετάλλευση και διακρίσεις στις χώρες όπου είχαν αναζητήσει ασφάλεια, ελευθερία και προστασία.

Είναι κρίσιμο να αλλάξουμε νοοτροπίες—να προχωρήσουμε πέρα από τον φόβο που διαπερνά την σημερινή πολιτική ρητορική —και να τονίσουμε τους τρόπους με τους οποίους η μετανάστευση δεν αποτελεί κίνδυνο, αλλά ένα φαινόμενο που μπορεί να μειώσει τις ανισότητες και να συνδέσει διαφορετικές κοινωνίες. Πρέπει να αντικαταστήσουμε τη νοοτροπία της ανεπάρκειας με αυτή της αφθονίας, προκειμένου να αλλάξουμε ριζικά το παράδειγμά μας όσον αφορά την αντιμετώπιση της μετανάστευσης και του ασύλου.

Η διασφάλιση της προστασίας και η προώθηση διασφαλίσεων για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες μέσω του εντοπισμού και της ανταπόκρισης σε προκλήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, της διασφάλισης της πρόσβασης στο νόμο και τη δικαιοσύνη για όλους, της ενθάρρυνσης της δημοκρατικής συμμετοχής και της προώθησης της συμπερίληψης των προσφύγων και των μεταναστών (ανθρώπινα δικαιώματα και δημοκρατία), είναι βασικές λέξεις πολιτικής για την αντιμετώπιση της κατάστασης.

Ανθρώπινα Δικαιώματα και Διακρίσεις

Η δουλειά της Συμβίωσης έχει τις ρίζες της στην αρχή της μη διάκρισης. Ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων απαιτεί συμπερίληψη, απαιτεί να έχουν όλοι λόγο και απαιτεί από εκείνους που βρίσκονται στην εξουσία να προστατεύουν τους ανθρώπους από απειλές για την ασφάλειά τους. Οι άνθρωποι που ζουν στη φτώχεια συχνά παγιδεύονται επειδή αποκλείονται από την υπόλοιπη κοινωνία, τους αρνείται ο λόγος και απειλούνται από τη βία και την ανασφάλεια. Η στέγαση, η υγεία και η εκπαίδευση είναι θεμελιώδη δικαιώματα.

Ελευθερία της Έκφρασης

Η ελευθερία της έκφρασης είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση μιας λειτουργικής δημοκρατίας. Υποστηρίζει άλλα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στην ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης, της θρησκείας και του συνεταιρίζεσθαι.

Πιστεύουμε ότι το ελεύθερο ρεπορτάζ για τα ζητήματα που διαμορφώνουν τη ζωή μας αποτελεί βασικό δομικό στοιχείο κάθε κοινωνίας που σέβεται τα δικαιώματα. Με περιορισμένες εξαιρέσεις, η ελευθερία της έκφρασης ισχύει για ιδέες όλων των ειδών—οποιοιδήποτε περιορισμοί στην ελευθερία της έκφρασης πρέπει να προβλέπονται από το νόμο, να προστατεύουν συγκεκριμένα δημόσια συμφέροντα ή τα δικαιώματα άλλων και να είναι σαφώς απαραίτητοι για τον σκοπό αυτό.

Πιστεύουμε ότι η πληροφορία είναι δύναμη και ότι το διαδίκτυο έχει τη δυνατότητα να αποκεντρώσει την εξουσία από την κυβερνητική και εταιρική σύλληψη, παρέχοντας απεριόριστη πρόσβαση στις πληροφορίες. Επομένως, η ελευθερία της (ψηφιακής) έκφρασης δεν μπορεί να εξαρτάται από τον πλούτο, τα προνόμια και τη θέση στην κοινωνία.

Δημοκρατική Ιδιότητα του Πολίτη

Η ιθαγένεια είναι μια σύνθετη και πολυδιάστατη πραγματικότητα που πρέπει να τοποθετηθεί στο πολιτικό και ιστορικό της πλαίσιο. Η δημοκρατική ιδιότητα του πολίτη αφορά στην ενεργό συμμετοχή των ατόμων στο σύστημα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων που είναι η μοίρα των πολιτών στις δημοκρατικές κοινωνίες. Η πιο κοινή τρέχουσα αντίληψη της ιθαγένειας σχετίζεται με μια νομική σχέση μεταξύ του ατόμου και του κράτους. Οι περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο είναι νόμιμοι πολίτες ενός ή ενός άλλου εθνικού κράτους, και αυτό τους δίνει το δικαίωμα σε ορισμένα προνόμια ή δικαιώματα. Το να είσαι πολίτης επιβάλλει επίσης ορισμένες υποχρεώσεις όσον αφορά το τι περιμένει το κράτος από τα άτομα που υπάγονται στη δικαιοδοσία του. Έτσι, οι πολίτες υποτίθεται ότι εκπληρώνουν ορισμένες υποχρεώσεις προς το κράτος τους και σε αντάλλαγμα μπορεί να περιμένουν προστασία των ζωτικών συμφερόντων τους. Ωστόσο, η έννοια της ιθαγένειας έχει πολύ περισσότερα επίπεδα νοήματος από τη νόμιμη ιθαγένεια. Στις μέρες μας η «ιθαγένεια» είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια νομική κατασκευή και σχετίζεται – μεταξύ άλλων – με την προσωπική αίσθηση του ανήκειν, για παράδειγμα την αίσθηση του ανήκειν σε μια κοινότητα την οποία μπορεί να διαμορφώσει κανείς και να επηρεάσει άμεσα. Επιπλέον, οι παραδόσεις και οι προσεγγίσεις για την ιδιότητα του πολίτη ποικίλλουν κατά τη διάρκεια της ιστορίας και σε ολόκληρο τον κόσμο ανάλογα με τις διάφορες χώρες, τις ιστορίες, τις κοινωνίες, τους πολιτισμούς και τις ιδεολογίες, με αποτέλεσμα πολλές διαφορετικές αντιλήψεις της έννοιας της ιθαγένειας.

Περιβάλλον

Ενώ κατανοούμε σε μεγάλο βαθμό την κλιματική αλλαγή μέσω των επιπτώσεων που θα έχει στον φυσικό μας κόσμο, είναι η καταστροφή που προκαλεί και θα συνεχίσει να προκαλεί στην ανθρωπότητα που την καθιστά ένα επείγον ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι ακραίες κλιματικές διακυμάνσεις και η μεταβλητότητα απειλούν τα μέσα διαβίωσης, την επισιτιστική ασφάλεια, την υγεία και την ευημερία εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, με όσους ζουν σε περιθωριοποιημένα περιβάλλοντα και σε εύθραυστα και επηρεαζόμενα από συγκρούσεις κράτη να επηρεάζονται δυσανάλογα.

Κοινωνικά Δικαιώματα, Συμπερίληψη και Δικαιοσύνη

Ανθρώπινα δικαιώματα, κράτος δικαίου και δημοκρατία, δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν χωρίς τον σεβασμό των κοινωνικών δικαιωμάτων. Οι διαδικασίες που εμποδίζουν τα άτομα, τις ομάδες ή τις κοινότητες να έχουν πρόσβαση στα δικαιώματα, τις ευκαιρίες και τους πόρους που είναι συνήθως διαθέσιμα στα μέλη της κοινωνίας, τα αποκλείουν από την κοινωνία· για τον κοινωνικό αποκλεισμό υπεύθυνες είναι συχνά δομικές δυνάμεις, όπως νόμοι, δημόσιες πολιτικές, θεσμικές πρακτικές, οργανωτικές συμπεριφορές και κυρίαρχες ιδεολογίες, αξίες και πεποιθήσεις.

Ο Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης είναι μια συνθήκη του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η «κοινωνική συνοχή» είναι η πολιτική έννοια που θεωρείται απαραίτητη για την εκπλήρωση των βασικών της αξιών: ανθρώπινα δικαιώματα, δημοκρατία και κράτος δικαίου. Το 2005, το Συμβούλιο της Ευρώπης όρισε την κοινωνική συνοχή ως «την ικανότητα της κοινωνίας να διασφαλίζει τη μακροπρόθεσμη ευημερία όλων των μελών της, συμπεριλαμβανομένης της δίκαιης πρόσβασης στους διαθέσιμους πόρους, του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας με τον δέοντα σεβασμό στη διαφορετικότητα, την προσωπική και συλλογική αυτονομία και την υπεύθυνη συμμετοχή» (ΣτΕ, 2005: 23). Κοινωνική δικαιοσύνη σημαίνει ίσα δικαιώματα και ίσες ευκαιρίες για όλους.

Φύλο

Το φύλο επηρεάζει τους πάντες με πολύπλοκους, διακριτικούς και φανερούς τρόπους. Οι όροι βιολογικό φύλο, κοινωνικό φύλο, ταυτότητα φύλου και σεξουαλικότητα έχουν διαφορετικό νόημα, αλλά συχνά συγχέονται. Εκατομμύρια άνθρωποι υφίστανται διακρίσεις, στιγματίζονται ακόμη και γίνονται θύματα βίας λόγω του πραγματικού ή αντιλαμβανόμενου σεξουαλικού προσανατολισμού ή της ταυτότητας φύλου τους.

Η έννοια ‘κοινωνικό φύλο’ αναφέρεται στο κοινωνικά κατασκευασμένο σύνολο προσδοκιών, συμπεριφορών και δραστηριοτήτων των ατόμων που τους αποδίδονται με βάση το βιολογικό φύλο που αντιλαμβάνονται. Οι κοινωνικές προσδοκίες σχετικά με οποιοδήποτε δεδομένο σύνολο έμφυλων ρόλων εξαρτώνται από ένα συγκεκριμένο κοινωνικοοικονομικό, πολιτικό και πολιτισμικό πλαίσιο και επηρεάζονται από άλλους παράγοντες όπως η φυλή, η εθνικότητα, η τάξη, ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η ηλικία. Οι έμφυλοι ρόλοι μαθαίνονται και ποικίλλουν ευρέως εντός και μεταξύ των διαφορετικών ανθρώπινων κοινωνιών και αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου.

Οι διακρίσεις στη βάση του βιολογικού φύλου, της ταυτότητας φύλου και του σεξουαλικού προσανατολισμού είναι ευρέως διαδεδομένες σε όλο τον κόσμο. Περιορίζει ιδιαίτερα τον βαθμό στον οποίο οι γυναίκες και τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα μπορούν να συμμετέχουν στην κοινωνία. Υπάρχουν σημαντικά εμπόδια αναφορικά με την πλήρη και ισότιμη συμμετοχή στην εκπαίδευση, την απασχόληση και τη λήψη πολιτικών και δημόσιων αποφάσεων.