Δημοκρατική ιθαγένειαΜετανάστες, Πρόσφυγες, Αιτούντες Άσυλο

Το ΕΛΙΑΜΕΠ, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και την Συμβίωση παρουσίασαν τα συμπεράσματα της μελέτης που εκπονήθηκε με την συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Πρόγραμμα Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και Ιθαγένειας, Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων) στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος MOVEACΤ, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε τη 1 Νοεμβρίου του 2012.

Τα ευρήματα αυτά αφορούν Βρετανούς, Γερμανούς, Πολωνούς και Ρουμάνους πολίτες που κατοικούν πλέον στη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία.
Το δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης αποτελεί ένα από τα βασικότερα κεκτημένα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης αφού, τόσο από τη πλευρά των πολιτών όσο και της πολιτικής, ενσαρκώνει την ιδέα της Ευρωπαϊκής ιθαγένειας.

Οι “Ευρωπαίοι σε κίνηση”, δηλαδή οι πολίτες της Ε.Ε. που έχουν ήδη μετακινηθεί και εγκατασταθεί σε μια χώρα, διαφορετική από αυτή της γέννησής τους, αποτελούν το 2% με 3% του συνολικού πληθυσμού των 27 κρατών μελών (2012).

Οι αριθμοί όσων επιλέγουν να μετακινηθούν, παρουσιάζουν αύξηση ήδη από το 2004 και ειδικά μετά το 2007 με την ένταξη στην ΕΕ χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.
Αυτή η σχετικά πρόσφατη κινητικότητα εντός της Ε.Ε. είχε πρωτίστως οικονομικά κίνητρα, καθώς η ένταξη των νέων κρατών έδωσε την ευκαιρία στους πολίτες τους να αναζητήσουν καλύτερες κοινωνικές και εργασιακές συνθήκες. Η κινητικότητα ωστόσο, υπήρξε από πολύ νωρίς χαρακτηριστικό της διαδικασίας ολοκλήρωσης: μετά τη θέσπιση των δικαιωμάτων της ελεύθερης μετακίνησης, Ευρωπαίοι πολίτες μετακινούνται από τον τόπο καταγωγής τους σε άλλα κράτη αναζητώντας νέες ευκαιρίες σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο.

Οι Ευρωπαίοι σε κίνηση” αποτελούν έναν ετερογενή πληθυσμό: εργαζόμενοι επαγγελματίες υψηλής εξειδίκευσης, συνταξιούχοι που επιλέγουν το Νότο, life-style movers, οικογένειες των οποίων τα μέλη έχουν διαφορετική ιθαγένεια. Ανεξάρτητα από τις προσωπικές τους διαδρομές, τις προσδοκίες και τα προσωπικά τους σχέδια, αποτελούν τους “πρωτοπόρους” της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Οι Μovers, ενσαρκώνουν την ιδέα της Ευρωπαϊκής ιθαγένειας ως ζωντανά παραδείγματα μιας πραγματικά πολυεθνικής Ευρώπης.

Το πρόγραμμα MOVEACT διερευνά τις εμπειρίες και τις απόψεις των μετακινούμενων πολιτών της ΕΕ και διερευνά ερωτήματα όπως:

  • Οι μετακινούμενοι πολίτες της ΕΕ υιοθετούν το σχέδιο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και το υποστηρίζουν, ή απλώς επωφελούνται από τα οφέλη της κινητικότητας και της μη διάκρισης;
  • Έχουν ενσωματωθεί στις περιοχές όπου έχουν επανεγκατασταθεί;  Χρησιμοποιούν την ιθαγένειά τους, συμμετέχοντας στην κοινωνική και πολιτική ζωή;